Damkunst

Openingen

Auteur: Ben Provoost

Baarnsche Courant 07-02-2025

”Gewoon positiespel 9: een openingenboek” (20 euro), zo heet het eind januari uitgekomen boek van Johan Krajenbrink. De Bemmelse grootmeester geeft de lezer in ruim 100 pagina’s veel mee over openingen. De bedoeling is dat kopers met opdrachten aan de slag gaan. Bijvoorbeeld: ”Bedenk 5 openingen met een flankaanval”. Of: ”Probeer twee partijen te vinden met deze opening: 1.34-29 19-23 2.40-34 14-19 3.45-40 10-14 4.50-45 5-10 5.29-24 20x29 6.33x24 19x30 7.34x25. Zoek twee partijen die passen bij het lange witte plan”.

Een mooi ”werkstuk” heeft de auteur gemaakt van de partij Alexander Presman – Vladimir Vigman uit 1991. Na

Bord omdraaien

Bord kleur

Exporteren naar pdn

Download als afbeelding

Alexander Presman - Vladimir Vigman

1.32-2818-222.37-3212-183.31-2619-234.28x1914x235.41-377-126.46-411-77.33-2822x338.39x1913x249.44-3910-1410.50-445-1011.38-339-1312.36-314-913.41-36...

gidst Krajenbrink de lezer aan de hand van zes opdrachten door de partij. In de diagramstand volgt de eerste opdracht: Wat denk je dat het vaakst gespeeld wordt, 13...18-23 of 17-21? Onderzoek beide plannen globaal, maar vanuit het witte perspectief. Zie je mogelijkheden voor wit? Probeer tot een conclusie te komen in 15 minuten. 13....18-2314.43-3814-1915.33-2924x3316.38x1812x2317.39-3310-1418.44-397-1219.42-3812-1820.48-438-1221.47-422-822.49-44...

Opdracht 2: Wat ga je hier spelen met zwart? Beslis, hoe dan ook. Motiveer ook je keuze. Dit alles binnen 15 minuten. 22....17-2123.26x1712x21

Opdracht 3: Wat ga je hier spelen met wit aan zet? Beslis, hoe dan ook. Motiveer ook je keuze. Dit alles binnen 15 minuten. 24.34-2923x3425.39x3021-26

Opdracht 4: Wat ga je spelen met wit aan zet, ook de partijzet 26.30-25? Of schijf 30 nog op veld 30 houden? Beslis, hoe dan ook. Motiveer weer je antwoord en dat binnen 10 minuten. 26.30-2520-2427.44-3911-1728.40-3417-2129.31-276-1130.33-28...

Opdracht 5: Welk plan ga je volgen met zwart aan zet? Beslis weer en gemotiveerd en binnen 20 minuten. 30....8-1231.34-3011-1732.45-4018-2333.38-33...

Opdracht 6: Zwart aan zet staat voor een moeilijke en interessante keuze: 33...12-18 of 33...24-29. Zoals steeds wil ik dat er beslist wordt, dat er een conclusie getrokken wordt, dat moet in een partij immers ook, dan moet je ook toerekenen naar een uiteindelijke "zetbeslissing". Dus nu ook: wat ga je doen met zwart en waarom? Dat allemaal in een ruime 20 minuten. 33....24-29Krajenbrink: "Een voorzichtige en voorlopige conclusie kan zijn dat zwart 33...12-18spelen kan. Dat zou ik zelf ook doen, vanwege mijn bijna "standaardopvatting" om graag de beslissing bij de ander neer te leggen. Dus ik zou, met enige moeite, 33...12-18 spelen, en dus ook weinig tijd besteden, tot geen tijd zelfs, aan het afhaken met 33...24-29."
Wie de volledige uitwerking van de opdrachten wil zien, verwijs ik naar het boekje.

Ik wil nog wat dieper ingaan op opdracht 6, specifiek op de stand na 34.42-38Krajenbrink maakt aannemelijk dat ook 34.28-2217x2835.33x22aantrekkelijk is. 17-2235.28x1721x1236.33-28Krajenbrink stipt deze positie aan, schrijft dat de zwarte stand "verdacht" oogt. Tegelijk vraagt hij zich af of dat concreet te maken is met varianten.
Een poging:

A)Op het eerste gezicht niet onaardig is 36....23-29?Echter 37.39-34!Niet 37.28-23?19x2838.30x17vanwege 38....29-33!39.32x1233x11en zwart haalt ruimschoots remise. Aan eerst 37.27-21?heeft wit evenmin iets: 37....16x27!38.32x2126x1739.28-2319x2840.30x817-22!41.8x1722x11en zwart heeft niets te vrezen. 3-818-2338.37-31!+. 38.34x2318x2939.43-3915-20*40.39-34Ook 40.39-3313-1841.28-23enzovoort geeft kansen. 13-1841.34x2318x29

en na 42.27-22!gaat wit altijd winnen, aldus de computer. In plaats daarvan niet het ogenschijnlijk simpel winnende 42.38-33?29x3843.32x4312-18!44.27-2218x2745.28-2319x2846.30x10en nu vertraagt zwart eerst wits doorbraak door wits schijf op 10 met 46....9-14!47.10x19en 47....20-24!48.19x30vier velden terug te gooien, om vervolgens 48....8-12!doen. Wit moet dan lijdzaam toezien hoe zwart zich na 12-17-21 ook een weg baant naar dam. B)Ogenschijnlijk fout is 36...12-17?!vanwege 37.27-22!18x2738.32x1223x4139.36x4713-1840.12x2319x2841.30x1015x4

Zwart staat nu een schijf achter, maar zijn voorste schijven rukken op en zijn eigen verdediging staat perfect. Na 42.40-3426-3143.38-3328-3244.43-3832x4345.39x4831-3746.33-2816-2147.28-223-8!21-26?48.48-42!37x4849.22-1748x3050.35x24+. 48.34-2921-26!(nu wel) 49.22-1726-3150.17-1131-3651.11-637-4152.6-141-46lijkt hij weg te komen met een punt. C)36...3-8Deze ogenschijnlijk rare zet heeft als voordeel dat wit niet goed op veld 33 kan komen vanwege 23-29. Daarom: 37.40-3423-29*38.34x2318x2939.36-31!15-20*40.39-3312-1841.43-3929-34!42.28-2234x4343.38x49en nu eerst 43....8-12!en daarna pas 16-21 =. D)Als voorlaatste zwarts beste zet: 36...15-20!aangedragen - uiteraard - door de computer. De uitwerking ervan laat ik zitten, omdat geen mens zo zou spelen. Opmerkelijk: Kingsrow geeft als beste antwoord het symmetrische 37.36-31!Wie komt hier op achter het bord? E)36...24-29Feitelijk de enige menselijke zet. Niet voor niets wordt deze zet altijd (Turbo Dambase telt vier partijen met deze stand) gespeeld. Maar na de eenvoudige terugruil met 37.40-34!29x4038.35x44

verkeert zwart in groot gevaar. 38....14-20!Alleen zo. Na 38...15-20?is het grote zwarte probleem zijn hangende schijf op veld 9. Het vervolg 39.44-4020-2440.40-353-841.39-34!23-2942.34x2318x2943.36-31!kost hem een schijf en de partij. 39.25x149x2040.39-3320-2441.30-253-9

42.43-3942.44-40kan tot andere interessante varianten leiden. 9-1443.44-4012-1744.36-31!De opmaat tot schijfwinst. Kansen - maar geen analytische winst - zijn er ook na 44.40-35enzovoort. 17-2145.39-34!24-30Zwart heeft geen keus. 46.33-2930x3947.29-2419x3048.28x1015x449.25x43

Het zwarte klaverblad houdt vier witte schijven in bedwang. Daarom heeft hij na 18-23 genoeg compensatie. Maar de meest effectieve manier om remise te maken, is: 49....4-9!50.38-3318-22!51.27x1813x2252.32-2821-2753.28x1727x3654.17-1226-31!55.37x2636-41en wit heeft onvoldoende voordeel om te winnen.

Geconcludeerd kan worden dat wit na 33.38-33 bijzonder kansrijk staat. Krajenbrink betoogt dat na 13.41-36 de partij zo kan uitmonden in de stand van opdracht 6 en dus herhaald kan worden. Kortom: bestudeer die stand goed en probeer de door Presman gespeelde opening in de praktijk op het bord te krijgen.

Partijverloop: 34.33x2412-1835.42-38...Mogelijk is 35.43-38beter. Na 35....17-2236.28x1721x1237.39-3323-2938.32-2829x2039.33-29moet zwart zich inlaten op 39....12-17Het verschil tussen 35.42-38 of 35.43-38 komt aan het licht na 39...3-8?Wit wint nu met 40.30-24!19x3041.35x2412-17

42.27-21!!16x2743.28-23!Zwart heeft geen goede plakker en staat bovendien machteloos tegen de dreiging 40-34 en 23-19 +. 40.29-2318x2941.28-2217x2842.30-2419x3043.35x22en moet toezien hoe wit met 22-17, 27-21 en 17-11 doorbreekt naar dam. 35....17-2236.28x1721x1237.39-3323-2938.32-2829x2039.33-293-840.29-2318x2941.30-2419x3042.35x3320-2443.37-3212-1844.36-3126x3745.32x418-1246.43-3914-1947.41-3718-2348.38-3223-2949.37-3129x3850.32x4313-18

51.28-229-1452.22x1319x853.39-3312-1754.31-268-1355.43-3913-1856.39-3414-1957.40-35...

57....17-2258.25-2022x3159.26x3716-21?De beslissende fout. Moeizaam remise is 59...19-23!60.20x2915-20!61.35-3020-2562.30-2416-2163.24-1923x1464.29-2418-22!65.24-2014-1966.20-1522-2767.15-1021-26!

68.10-419-24!69.4x3624-30!en zwart glipt er langs. 60.20x2921-2661.33-2819-2462.29x2015x2463.28-23!!18x4064.35x44...en tweevoudige oppositie.

De compositie van week 6 is van Leen de Rooij, klik hier.

(Taal)fout gezien? Mail naar [email protected].