Banner Analyse

Damkunst

Variant 3.3.2 Sijbrands-Beeke 1963

30....25-30!!(Deze stijlvolle zet heeft tot doel 31.37-32? te beantwoorden met 31…24-29! 32.32x21* 30-34!! enzovoort, waarna zwart belangrijk positievoordeel zou verkrijgen. Dus:) 31.33-29!?24x42*32.35x2419x30*33.37x4822x3334.31x1133-38*35.43x3212-1736.11x2218x3837.40-35!?38-4338.35x2443x34(zie analysediagram).

Wit heeft nu met twee tegenslagen te maken. De eerste is dat na 39.26-21 5-10!!
(Maar hoeveel zwartspelers zouden hier niet voor 39...13-19? 40.24x13 8x19 kiezen, om na 41.21-17! 2-7 42.36-31 enz. uiteindelijk tot de ontdekking te komen dat verlies door overmacht onafwendbaar is geworden?)
40.21-17 2-7 41.44-39 34x43 42.48x39 10-14 43.45-40 13-18! en 44...18-23 het bezit van twee sterke voorposten op 17 en 24 tóch niet voldoende blijkt voor de winst.

De tweede, zo mogelijk nog grotere tegenslag krijgt hij te incasseren in de lange spelgang 39.48-435-10!40.44-4010-14!41.40x2914-19!42.45-4019x3043.40-3513-19!44.35x138x1945.26-2115-2046.21-172-747.36-3119-2448.29-2324-3049.23-1830-34(zie analysediagram)
50.17-127-11!Alleen zo, want het 4x2-dammeneindspel na 34-40?51.12x140-4452.18-13!44-4953.43-39schijnt, in déze versie althans, wel degelijk verloren te zijn voor zwart... 51.12-834-4052.8-240-44!!(nu stuurt zwart juist wél op een 4x2 aan) Na 11-16?53.18-13!40-4454.13-9!heeft wit de finesse 44-4955.9-4!49x3656.2-1336x957.4x27!en wint na 20-2458.27-3824-3059.38-4330-3560.43-4916-2161.49x1635-4062.16-1140-4563.11-5053.2x1644-50(zie analysediagram).

Had nu schijf 31 op veld 27 gestaan, dan zou wit met 54.18-13! en aansluitend damhalen op 4 hebben gewonnen, mede dankzij de al eerder gesignaleerde kleine combinatie 57.43-39! + die het zwart onmogelijk maakt schijf 20 zonder tempoverlies naar 34 te dirigeren. Maar in de stand van het analysediagram is 54.18-13(??) helaas onspeelbaar wegens 54...50-22! =. Daardoor luidt het meest plausibele vervolg 54.18-1220-24!55.12-8...55.12-750-45!56.7-245-18=55....24-3056.8-3...Na 56.16-750-22!57.31-2622-27!valt het witte stuk op 43. Hierbij is nog van belang dat de reglementen wit verbieden na 58.8-2 27x49 met 59.26-21 enzovoort te vervolgen of –beste praktische kans, lijkt mij– met de dam van 7 naar 35 te slaan...
56....30-34(zie analysediagram) en zwart kan niet meer van tweede dam worden afgehouden...

Samenvattend: met 23...11-16! (in plaats van het gespeelde 23...10-15?) zou Beeke analytisch binnen de remisegrenzen zijn gebleven. Al doet die conclusie in het geheel niets af aan de eerdere constatering dat ook zijn 22...3-9 moest worden afgekeurd, omdat mijn tegenstander met 22...2-7! juist prima spel had kunnen krijgen c.q. behouden. De twee achtereenvolgende fouten die zijn 22e en 23e zet behelzen, zullen de zwartspeler evenwel fataal worden.

Ter afsluiting van deze uitvoerige beschouwing over de 15x15-fase, een fase die in feite beslissend is voor de uitkomst van deze partij, kom ik nog even terug op mijn kortstondige treffen met Heusdens. Zoals de lezer zich herinneren zal (ook al zijn we inmiddels weer een fors aantal pagina's verder...), bracht dat competitieduel "al mijn vermeende zekerheden omtrent de Roozenburg-opstelling aan het wankelen." Ik schaam mij er allerminst voor deze bekentenis hier te herhalen. Tenslotte is een mens nooit te oud om (bij) te leren, en tegen de rekenkracht van de computer valt voor ons stervelingen nu eenmaal niet op te boksen. Bovendien zou ik als 'excuus' kunnen aanvoeren dat ik in mijn eigen praktijk nooit eerder met exact dezelfde positie te maken had gehad, hooguit met stellingen die er een sterke gelijkenis mee vertoonden. En het is een bekend verschijnsel −ik ben er tenminste zélf meerdere malen op gestuit− dat wie in de rust en beslotenheid van zijn studeerkamer een nieuw idee heeft uitgedokterd, pas achter het wedstrijdbord, wanneer de sportieve belangen en het tegenspel van de opponent een sterk verhoogde concentratie noodzakelijk maken, tot de ontdekking komt welke haken en ogen er allemaal aan dat zo zorgeloos geïntroduceerde 'nieuwtje' kleven!
Desondanks zou het, voor wat dit derde en laatste argument betreft, onjuist zijn mijzelf geheel vrij te pleiten. Het blijkt namelijk dat de stelling die in Sijbrands-Heusdens na 21.47-41 4-10 zou zijn ontstaan, liefst driemaal daadwerkelijk is voorgekomen! Weliswaar waren de kleuren steeds verwisseld −wat het proces-van-herkenning doorgaans bepaald niet zal versnellen− maar tóch. Nu zal de lezer mij willen vergeven dat ik niet op de hoogte was van de (West-Hollandse) teamontmoeting uit 2002 tussen Gerard de Groot (wit) en Gerrit van Mastrigt; dit ondanks het feit dat die partij mogelijk in hetzelfde (Schiedamse) clublokaal als Sijbrands-Heusdens had plaatsgevonden. In nog veel sterkere mate geldt dit voor het competitieduel Woolschot-Clerc van november 2008, drie jaar dus ná mijn partij met Heusdens. Maar F. Ivens-Rijkaart, Zuid-Hollands kampioenschap 1976, had mij toch waarachtig wel te binnen mogen schieten; tenslotte had ik die partij op zaterdag 12 juni 1976 zowel in de Volkskrant als in mijn rubriek in de Haagsche Courant besproken. En dat niet Rijkaart, de 'tegenspeler' van de Roozenburg-aanval, maar Fred Ivens als overwinnaar uit die principiële strijd tevoorschijn was gekomen, wist én weet ik mij wel degelijk te herinneren...
Overigens: Rijkaart, Van Mastrigt en Clerc vervolgden na 21.47-41 4-10 (gemakshalve wissel ik de kleuren even om) allen met 22.34-30. Hoe het de eerste verging, weet u inmiddels. Maar ook Clerc, die de partij uiteindelijk zelfs nog zou winnen, keek aanvankelijk lange tijd tegen een inferieure positie aan. Daarom wil ik niet uitsluiten dat met name Rob Clerc voor 22.34-29 zou hebben gekozen wanneer na 22...10-15 23.29x20 15x24 zijn oog op de mogelijkheid 24.35-30 24x35 25.41-37 was gevallen. Een 'verwijt' aan het adres van mijn collega-grootmeester wil en kan dit echter niet zijn, al was het alleen al vanwege het feit dat ook míjn oog dienst weigerde, en dat zelfs in meerdere opzichten (22...11-16 23.29x20 14x25 24.41-37 9-14 25.44-40!!?).

Terug weer naar 1963.

[Klik hier om terug te keren naar de hoofdanalyse.]
(Taal)fout gezien? Mail naar [email protected].